Woda i Węgiel

Luljeta Lleshanaku posiada poetycki słuch zwrócony jednocześnie na zewnątrz i do wewnątrz. W głębokich pokładach własnej cielesności, która jest także rezerwuarem pamięci, słyszy głosy swoich przodków i pokornie godzi się w faktem, że nie ma przed nimi ucieczki, że stanowią one rodzaj trudnego dziedzictwa, budulec tożsamości; z drugiej strony rejestruje poetka szum wielkiej historii, zarówno tej tworzonej przez ludzi, często znaczonej chciwością i nienawiścią, jak i tej kosmicznej, planetarnej, geologicznej, z którą łączy nas wieczne przymierze materii. Dane pochodzące z tych dwóch nasłuchów przetwarzane są w czułym sercu poetki w słowa wiersza, który chce być nie tyle manifestem indywidualizmu, co świętowaniem pojedynczego, dziwiącego się światem istnienia, olśnionego jego bogactwem i zlęknionego różnymi formami opresji, jakie funduje człowiekowi drugi człowiek.

Tom nagrodzony Nagrodą Literacką Miasta Gdańska "Europejski Poeta Wolności" w 2022 r.

Luljeta Lleshanaku

Albańska (z Albanii) poetka, dziennikarka, tłumaczka, autorka scenariuszy. Urodziła się w 1968 roku w rodzinie prześladowanej politycznie. Dzieciństwo i wczesną młodość spędziła na wsi na zesłaniu. Dopiero po upadku komunizmu w 1991 r. mogła podjąć studia. Ukończyła filologię albańską na Uniwersytecie w Tiranie. Od 1994 opublikowała osiem tomików wierszy w języku albańskim. Wydała także 14 książek (będących wyborami jej poezji, albo konkretnymi zbiorkami) w innych językach. Książki te ukazały się w Austrii, Chorwacji, Francji, Hiszpanii, Polsce, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii  i Włoszech. W Polsce w 2011 wyszedł zbiór „Dzieci natury” (Femijët e natyrës). Jest laureatką kilku nagród literackich, w tym: „Crystal Vilenice 2009” (na Międzynarodowym Festiwalu Literackim w Słowenii; pierwszy albański autor uhonorowany tym wyróżnieniem); „Srebrne Pióro 2000” – najwyższe albańskie wyróżnienie literackie przyznane przez Ministerstwo Kultury; „Autor Roku 2013” – nagroda Targów Książki w Tiranie; albańska nagroda „Kult 2013”; „Autor Roku 2013” w dziedzinie poezji – nagroda Targów Książki w Prisztinie; „PEN Albania 2016” i in. Jej tomiki publikowane w innych językach znalazły się w finałach następujących nagród literackich: „The Corneliu M Popescu Prize 2013” (Wielka Brytania); nagroda „BTBA 2011” (Best Translated Book Award; USA); „Europejski Poeta Wolności 2012” (Polska); zbiór poezji „Negative space” opublikowany w Wielkiej Brytanii i USA, znalazł się w finałach nagród międzynarodowych: „GRIFFIN International Poetry Prize 2019” (Kanada), „PEN America 2019”, „BTBA 2019” oraz zdobył nagrodę „English PEN”. Luljeta Lleshanaku pełni obecnie funkcję dyrektora ds. Badań w Instytucie Badań nad Zbrodniami i Konsekwencjami Komunizmu w Tiranie. Prowadzi także wykłady w Akademii Filmu i Multimediów “Marubi” w Tiranie. Mieszka w Tiranie.

Dorota Horodyska

Tłumaczka, eseistka, członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Tłumaczyła najbardziej znanych autorów albańskich. Laureatka nagrody „Srebrne Pióro” (2002), przyznawanej przez albańskie ministerstwo kultury za najlepszy przekład prozy na język obcy oraz nagrody "Literatury na Świecie" (2012) za najlepszy przekład poezji. Mieszka w Warszawie.