Chcieliśmy się uratować. Wybór wierszy

Uprawianie poezji zrozumiałej wymaga talentu, doświadczenia, odwagi i dystansu do siebie. Autor wierszy zrozumiałych stawia na prawdę bezpośredniego doświadczenia, czerpie z własnych podsłuchów i podejrzeń, nie zaś z podszeptów języka, który szybko się dewaluuje i często zasłania sobą to, co chciałby przed nami odkryć. Wiersze Petra Hruški takie właśnie są: przejrzyste, precyzyjne, naoczne. Chce się ich słuchać, ponieważ mają swoją melodię, poddane są nie tyle jakiejś regule rytmicznej, co rytmowi oddechu świadka, „podglądacza”, który z zapałem opowiada nam kolejne anegdoty. Lecz pod powierzchnią oczywistości czai się w tych wierszach tajemnica, coś, co sprzeciwia się naszej poznawczej rutynie, co porusza w nas duchowy nerw i sprawia, że jak dzieci otwieramy ze zdumienia usta. W codziennym dniu, który jest jak zdanie wielokrotnie złożone, wystarczy zmienić słowo, by dzień stał się niecodzienny. Sztuka w tym, by wiedzieć, które to słowo. Petr Hruška wie.

Tom nominowany do Nagrody Literackiej Miasta Gdańska "Europejski Poeta Wolności" w 2022 r.

Petr Hruška (ur. w 1964 r.)

Czeski poeta, scenarzysta, historyk i teoretyk literatury. Z wykształcenia również inżynier. Mieszka w Ostrawie, pracuje w Czeskiej Akademii Nauk oraz jako wykładowca uniwersytecki. Jest autorem kilku zbiorów poezji, za tomik Darmata (2012) otrzymał Nagrodę Państwową za literaturę. Jest też laureatem kilku innych prestiżowych nagród, m.in. Nagrody im. Jana Skácela i Dresdener Lyrikpreis. Jest autorem dwóch monografii: Někde tady. Český básnik Karel Šiktanc (2010; Gdzieś tutaj. Czeski poeta Karel Šiktanc) i Daleko do ničeho. Básník Ivan Wernisch (2019; Daleko do niczego. Poeta Ivan Wernisch). Pisze również krótkie prozy, eseje i szkice literackie. Jest współautorem prac z dziedziny historii czeskiej literatury oraz edytorem dzieł innych autorów. Jego utwory zostały przetłumaczone na wiele języków. Instytut Mikołowski wydał 2 tomiki poetyckie Petra Hruški w przekładzie Franciszka Nastulczyka:

Mieszkalne niepokoje (2011) i Darmaty (2017). 

Dobrew Dorota (ur. 1959) – absolwentka bohemistyki, tłumaczka literatury czeskiej i bułgarskiej. Przetłumaczyła z czeskiego ponad trzydzieści książek i publikacji, w tym poetów klasycznych – Vitezslava Nezvala, Jaroslava Seiferta, Jana Zahradniczka; twórców undergroundu – Petra Placaka, Ivana Martina Jirousa, Egona Bondego, a także poetów współczesnych – Petra Hruszkę, Petra Borkovca lub Jaromira Typlta. Dzięki jej tłumaczeniom polscy czytelnicy poznali m.in. utwory Antonina Bajaja, Emila Hakla, Jirzego Hajiczka, Tomasza Zmeszkala. Przekłada także literaturę dla dzieci. Laureatka nagrody „Literatury na Świecie” (2008) za przekład Straszydeł na co dzień Karla Michala. W 2021 roku uhonorowana prestiżową nagrodą Premia Bohemica dla zagranicznego bohemisty lub tłumacza języka czeskiego.